News

Belangrijkste voedingsgebied voor walvissen ter wereld bedreigd

maandag, 24 Nov, 2025

Sea Shepherd keert aan het begin van het nieuwe jaar terug naar Antarctica, nu de toenemende druk van industriële visserij mogelijk het belangrijkste voedingsgebied voor walvissen op aarde bedreigt. Een vloot van veertien supertrawlers uit zes landen opereert tussen het Antarctisch Schiereiland en de Zuidelijke Orkneyeilanden, en concurreert daar rechtstreeks met vinvissen en bultruggen om krill, hun belangrijkste voedselbron.
Industrial krill supertrawlers fishing in whale feeding grounds of Antarctica. Photo Youenn Kerdavid/Sea Shepherd.

Ondanks de beschikbaarheid van plantaardige alternatieven blijft de krillvisserij zich richten op de productie van omega-3-supplementen voor de gezondheidsmarkt, evenals op het leveren van toevoegingen voor gekweekte zalm en dierenvoeding.

“Supertrawlers die netten slepen die groot genoeg zijn om een jumbojet te verslinden, nemen het voedsel weg van walvissen, zeehonden en pinguïns uit een van de meest kwetsbare ecosystemen ter wereld, zodat het thuis aan honden en katten kan worden gevoerd,” zei Peter Hammarstedt, campagne­directeur van Sea Shepherd Global.

Krill is een sleutelsoort in de Zuidelijke Oceaan. Het zet zonlicht dat door fytoplankton wordt vastgelegd om in energie die walvissen, pinguïns, zeehonden en talloze andere soorten in stand houdt. Wanneer krillpopulaties afnemen, raakt het hele Antarctische ecosysteem uit balans. Wetenschappelijk bewijs suggereert dat de krilldichtheden rond het Antarctisch Schiereiland — waar een groot deel van de visserij plaatsvindt — sinds de jaren zeventig met mogelijk wel 80% zijn gedaald.

Vorig jaar werd tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Commission for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources (CCAMLR) — de internationale regelgevende autoriteit die deze visserij beheert — een cruciale beschermingsmaatregel niet verlengd. Die maatregel verplichtte dat de krillvangstlimiet over een groter geografisch gebied werd verspreid, met als doel het risico op lokale uitputting te verkleinen.

Penguins feeding on krill in the shadow of the industrial supertrawlers. Photo by Youenn Kerdavid/Sea Shepherd.
De ongekend vroege sluiting van de Antarctische krillvisserij, nog vóór het einde van het seizoen vorig jaar, zou hebben plaatsgevonden omdat de spreiding van de visserijinspanning niet langer verplicht is. Zonder de zogeheten move-on clause is de milieudruk van de krillvisserij sterker geconcentreerd dan ooit: de volledige krillvangst kan nu uit één enkel gebied worden gehaald, meestal precies in de voedselgebieden van walvissen, zeehonden en pinguïns.

De situatie wordt verder verergerd door een besluit tijdens de CCAMLR-vergadering van vorige maand om de Volksrepubliek China toestemming te geven een nieuw gebouwde krill-supertrawler van 15.255 ton en 138 meter lang te licentiëren. Dit schip zal komend seizoen het grootste geïndustrialiseerde vissersvaartuig zijn dat in Antarctica opereert.

Nu de bescherming van Antarctica verzwakt en de vloot krill-supertrawlers groeit, zet Sea Shepherd zijn vierde opeenvolgende expeditie naar de Zuidelijke Oceaan op om de vloot tegemoet te treden. Het Sea Shepherd-schip Allankaystaat gepland om aan het begin van het nieuwe jaar te arriveren.

De afgelopen drie jaar heeft Sea Shepherd jaarlijks expedities uitgevoerd om het oplopende conflict tussen walvissen en supertrawlers te documenteren. Journalisten en filmmakers — van The Associated Press tot Ocean with David Attenborough — hebben zich bij deze reizen aangesloten, en hun reportages hebben de risico’s blootgelegd van geconcentreerde industriële visserij in een gebied dat is voorgesteld als marien beschermd gebied. Dit heeft de druk op CCAMLR vergroot om lang uitgestelde beschermingsmaatregelen aan te nemen, waaronder de instelling van het mariene beschermde gebied rond het Antarctisch Schiereiland.

De Allankay heeft ook een onafhankelijk onderzoeksteam aan boord gehad onder leiding van dr. Matthew S. Savoca van Stanford University’s Hopkins Marine Station. Hun studies hebben het wetenschappelijke begrip van de interacties tussen walvissen en industriële vissersschepen verdiept en tegelijk het ecologische belang van de regio onderstreept. Dr. Savoca behoorde tot de eersten die vaststelden dat walvissen en supertrawlers concurreren om dezelfde dichte krillconcentraties. Hij merkte daarbij op dat de huidige krillbiomassa waarschijnlijk onvoldoende is om zowel de groeiende visserij te ondersteunen als het verdere herstel van walvispopulaties na het einde van de commerciële walvisvaart.

Deze combinatie van op zee verzameld bewijs en aanhoudende belangenbehartiging aan land begint marktkrachten te verschuiven. Na gesprekken met Sea Shepherd kondigde de in het Verenigd Koninkrijk gevestigde gezondheids- en welzijnsretailer Holland & Barrett aan alle krillproducten uit het volledige assortiment te verwijderen. Het is de eerste grote retailer in het VK die deze stap zet.

Sea Shepherd heeft ruim twee decennia ervaring met het succesvol beschermen van Antarctisch wildleven: van het fysiek blokkeren van illegale walvisvaarders tot het achtervolgen van tandvisstropers en het in beslag nemen van hun illegale vistuig.

The Allankay in Antarctica. Photo by Mika van der Gun/Sea Shepherd.

“Sea Shepherd staat bekend om het stoppen van illegale walvisvaart in de Zuidelijke Oceaan en het ontmantelen van enkele van ’s werelds beruchtste criminele operaties die het gemunt hadden op Antarctische en Patagonische tandvis. In deze gevallen overtraden de schepen die wij confronteerden de wet, en hielpen onze acties om regelgeving te handhaven. De krillvisserij vormt een andere uitdaging: hoewel ze slechts licht gereguleerd is, opereert ze technisch gezien legaal. Om te stoppen wat inmiddels de belangrijkste nieuwe bedreiging is geworden voor walvissen in Antarctica, moeten we de wetten veranderen, de regionale bescherming versterken en marktkrachten verschuiven in de retail- en consumentensector.”

- Captain Peter Hammarstedt
Delen

Gerelateerde teksten